Gergin bekleyiş

Kerkük Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), başta Türkiye, İran ve merkezi Bağdatyönetimi olmak üzere ABD, İngiltere, Rusya, BM ve AB'den gelen sert tepkilere rağmen bağımsızlık referandumu için sandıkları kurdu. Bugün yapılması beklenen referandum ile merkezi Bağdat yönetiminden bağımsızlık isteyen IKBY'ye yönelik Türkiye ve İran'dan baskıların dozu ise giderek yükseliyor.

** Biz de IKBY'nin başkenti Erbil'den, gerginliğin daha yoğun olduğu söylenen Kerkük'e doğru yola çıktık. Türkmen ve Arap nüfusun yoğun olduğu Kerkük, IKBY'nin 3 vilayeti olan Erbil, Duhok ve Süleymaniye arasında değil. Peşmerge güçlerinin DEAŞ'ın ilerleyişini bahane göstererek 2014'te ele geçirdiği petrol zengini Kerkük kentinde Erbil yönetiminin tek taraflı aldığı referandum kararının uygulanmasından sonra etnik çatışmadan endişe ediliyor.

İNSANLAR GERGİN MÜŞTERİ YOK
** Peşmerge'nin kurduğu kontrol noktalarından geçerek Şehitler Köprüsü'nün yanında kurulan pazara girdik. Pazarda müşteriden çok satıcı vardı. İlk dört denememizde esnaf bizimle konuşmak istemese de ismini ve fotoğrafını vermeme şartıyla konuşan 52 yaşında bir lokum satıcısı, "Görüyorsun müşteri yok. İnsanlar çok gergin. Ben siyasetten anlamam. Tek beklentim bu referandum döneminin geçmesi ve tekrar şekerlerimi satabilmek" dedi.

TÜRKİYE CAN DAMARIMIZ
** Pazarda yüzük satan Ebu Geylani isimli 46 yaşındaki bir Türkmen ise "Biz kendimizi bildik bileli Irak'ta savaş var. Ama eskiden bir komşum Arap'tı, öteki Kürt... Birlikte yemek yer, birlikte camiye giderdik. Artık o ortam kalmadı. Tezgâhımdaki malların bir kısmı Türkiye'den geliyor. Orası bizim can damarımız. Referandumdan sonraki ilişkiler konusunda tedirginim" dedi.

TÜRKMENLER TETİKTE
** Burada, Erbil'de gördüğümüz kadar 'Evet' propagandasıyla ve IKBY bayraklarıyla karşılaşmadık. Kentte fırtına öncesi sessizliği gördük. Ve insannlar o fırtınanın kopmaması için dua ediyordu. Irak Türkmen Cephesi karargâhının bulunduğu bölgede de sokaklar sessiz... Irak Türkmen Cephesi lideri Erşat Salihi'nin kurmayları referanduma kilitlenmiş durumda. Referandumu boykot edeceklerini söyleyen Türkmenler herhangi bir tehlikeye karşı tetikte bekliyordu.

ITC ÖNÜNDE ELLER TETİKTE
Irak Türkmen Cephesi'nde (ITC) eller tetikte bekleyiş sürüyor. SABAH ekibi de Türkmen cephesi askerlerini böyle görüntüledi.

ABD DIŞİŞLERİ BAKANI TILLERSON: KARŞIYIZ
ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, Irak Başbakanı Haydar El İbadi ile yaptığı telefon görüşmesinde, ülkesinin bugün Iraklı Kürt Bölgesi'nde yapılması beklenen bağımsızlık referandumuna karşı olduğunu teyit etti. ABD'nin Bağdat Büyükelçiliği de Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) "anayasaya aykırı" referandumu düzenlemesi halinde bölgede karışıklık çıkabileceği uyarısında bulundu. Büyükelçiliğin internet sitesinden yapılan açıklamada, "Irak'taki ABD vatandaşlarını, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin bağımsızlık referandumunu düzenlemesi halinde çıkabilecek muhtemel karışıklığa karşı uyarıyoruz" ifadeleri kullanıldı.

TÜRKMENLER'DEN PROTESTO GÖSTERİSİ
IKBY lideri Barzani'nin açıklaması ve Türkmen okullarındaki seçim sandıklarının kaldırılmamasının ardından, çok sayıda Türkmen, Irak Türkmen Cephesi'nin (ITC) Kerkük'teki merkezi önünde protesto gösterisi düzenledi. "Kerkük Türktür, Türk kalacak" sloganları atan kalabalığa seslenen ITC Başkanı Erşad Salihi, "Bir memleket bir gün içinde değiştirilemez" dedi. Diyala'da da Türkmen ve Araplar, IKBY'nin referandum planına tepki gösterdi. ITC'nin çağrısıyla Diyala kent merkezi Bakuba'da düzenlenen referandum karşıtı gösteriye yüzlerce Türkmen ve Arap katıldı.

IRAK'TAN IKBY'YE 'TESLİM EDİN' ÇAĞRISI
Irak Milli Güvenlik Kurulu, Başbakan Haydar el-İbadi başkanlığında toplandı. Toplantıdan sonra yapılan açıklamada, "Irak hükümeti, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) tüm sınır kapıları ve havalimanlarını Bağdat'a teslim etmesini, komşu ülkelerden de petrol ve sınır konusunda sadece Bağdat ile ilişki kurmasını talep ediyor" denildi. Öte yandan İran Ulusal Güvenlik Yüksek Şurası Sözcüsü Keyvan Husrevi, İran hava sahasının IKBY'ye kapandığını duyurdu. Haber Ajansı İSNA'ya göre, Husrevi, "İran, Irak merkezi yönetiminin talebi üzerine İran hava sahanlığını Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ne kapatmıştır. Referandumun yapılması halinde kara sınırları da kapatılacaktır" açıklamasını yaptı. İran Devrim Muhafızları Ordusu da ülkenin kuzeybatısında askeri tatbikat başlattı. Tatbikat, İran'ın Kuzey Irak sınırına komşu Batı Azerbaycan ve Kürdistan illerini kapsıyor.

İNSANLAR KAÇIYOR
Haberi göndermek için oturduğumuz internet cafe'de 22 yaşındaki Mustafa'yla tanıştık. Buradaki gerginlik yüzünden komşularından ve ailesinden şehri terk edenler olduğunu söyledi. Dedesinin Süleymaniye'ye gittiğini söyleyen Mustafa, "Buraya DEAŞ giremedi. Ama şimdi öyle bir durum var ki DEAŞ'tan beter. Bir tarafta Haşdi Şabi öte tarafta bağımsızlıkçılar. İnsanlar korkup kaçtı. Ben Kerkük'ü seviyorum, 3 yaşında da bir oğlum var. Kaçmayacağım. Eskiden aramızda tefrika (ayrımcılık) yoktu. Şimdi bu davalar aramıza tefrika soktu" dedi.

İRAN: REFERANDUM FİTNE
İran'dan Irak Kürt Bölgesi'nde bugün yapılması planlanan bağımsızlık referandumuna sert tepkiler sürüyor. İran Düzeninin Yararını Teşhis Konsey Başkanı Ayetullah Mahmud Haşimi Şahrudi, referandum konusunda eleştirdiği ABD'nin "DEAŞ'ın yerine yeni bir fitne oluşturup bölgeyi bölmeyi planladığını" öne sürdü. Öte yandan İran topçu birlikleri dün Kuzey Irak'ta Erbil'e bağlı sınır bölgelerini top atışıyla vurdu.